De feiras, cartas e luces de Nadal
Nisto das feiras, cada lugar é un mundo e de cadansúa maneira. Na miña vila, son dous días no mes. Mais, por exemplo, en Moaña hai dúas por semana: unha os mércores e outra os sábados, que non é tan grande e concorrida como a anterior. Así pois, os sábados pola mañá, cando estou na miña casa da vila do Morrazo, ademais de ir á praza mercar o peixe, pan de millo ou froita caseira (cando os hai, os kiwis están marabillosos), adoito ir dar unha volta pola feira.
A min encántame ir ás feiras. Talvez sexa unha reminiscencia da miña nenez. Gardo con especial agarimo unha lembranza particular. Cando era o tempo das cereixas, os días de feira o meu avó Moca dábame unha peseta e eu ía mercar un atadiño delas, que traía media ducia atadas cunhas voltas de fío. Non sei polo que, mais aquelas cereixas sempre nos sabían dun xeito especial. Saben que coronan, dicía.
Por certo, falando desta palabra, creo que é única da miña vila de Xinzo. Teoricamente procedería do verbo “coronar” que non existe en ningún dicionario da lingua galega. Eu só lle coñezo formas verbais como no uso anterior ou ben en singular “sabe que corona”. Tamén, ás veces, coa forma “coronoume”. É a forma que os limiaos temos de dicir que algo de comer é ou está exquisito. Por exemplo, se alguén me preguntase ¿Estaba bo o biscoito? ou ¿gustouche o flan? diríalle “coronoume”. Queda claro que o biscoito non podería estar máis bo ou que o flan non me podería gustar máis. En Xinzo, ademais das patacas, das ras e do mellor entroido do mundo, tamén temos palabras propias.
E xa que falamos de palabras, volvemos á feira, pois o que quería contarlles ten que ver moito con elas. A máis de ir mercar, na feira de Moaña gusto de parar sempre nun posto de venda de libros usados dun rapaz africano. Como sempre paro alí, e case sempre lle compro algúns libros, adoita chamarme “amigo” e recomendarme que vaia cedo, por mor de conseguir os mellores exemplares que adoita traer de novidades. Na feira do pasado sábado, merqueille catro exemplares, todos eles de novela negra (nalgúns artigos de prensa teño lido “noir” e, malia ser o mesmo, confeso que non me gusta). Un deles leva por título 1280 almas, do americano Jim Thompson, un dos autores malditos do macartismo que foi tamén guionista de películas, entre elas a excelente Sendeiros de gloria, dirixida por Stanley Kubrick e protagonizada por Kirk Douglas. Cando abrín a novela, caeu de entre as súas páxinas unha carta mecanografada que non me resistín a ler. Descoñezo quen a escribiu, se é home ou muller. No comezo, fala de cinema, antes de pasar a falar sobre un gran escritor como Graham Greene, autor de obras como O terceiro home ou O factor humano. Léndoa, souben que este autor viviu en Vigo e foi veciño da persoa autora da carta.
Como por unha ironía do destino polas datas nas que estamos, a carta remata falando sobre o Conto de Nadal, de Charles Dickens. Hai uns días, estiven na miña vila e vin a decoración do Nadal. Outro día fun dar unha volta coa familia por Allariz e ver os seus decorados nevados. En Vigo, as luces fan que a cidade estea ateigada de xente todos os días e a todas horas dos fins de semana. A min gústame ver as vilas así. Porén, hai excepcións. Aquí en Moaña, aínda non comezaron a poñer o alumeado. Como se descoiden, pasa o tempo e o Nadal tamén.
Rafael Laso Lorenzo