A primeira muller médica de Galicia era da Limia

olimpia
A primeira muller médica de Galicia era da Limia

O texto orixinal foi publicado por Vía Lethes.

O 14 de decembro de 1898, nacía en Baltar Olimpia Valencia López, unha muller adiantada ao seu tempo ao converterse na primeira licenciada en Medicamento de Galicia, cunha carreira brillante. Filla única, viviu en Vigo desde os doce anos cos seus pais, que gozaban dunha posición acomodada. Desde ese momento, só cambiou de domicilio para realizar os seus estudos universitarios en Santiago de Compostela e Madrid.

CARREIRA UNIVERSITARIA

Con 21 anos ingresa na Facultade de Medicina da Universidade de Santiago, que naquel momento tiña moi poucas alumnas. En 1925, cun expediente académico dificilmente superable (19 matrículas de honra), convértese na primeira muller galega cunha licenciatura en Medicamento.

Durante a súa etapa de estudante na Universidade santiaguesa, non todo ía ser estudar Medicamento, tamén sacou tempo para actuar como actriz na estrea de Trebón (1922), a primeira obra teatral do literato don Armando Cotarelo Valledor. Na devandita obra, escrita en galego, interpretaría con gran éxito uno dos papeis principais.

Por presións externas, decidiu doutorarse en Ginecología, especialización que, segundo os seus familiares e profesores, era a máis acorde para unha muller. Para iso trasládase a Madrid, aloxándose na Residencia de Señoritas, de María de Maeztu.

Finalizados os seus estudos, regresa a Vigo en 1928, onde poñerá unha clínica en cálea Príncipe na que exercerá medicamento xeral e ginecología. Ao principio non foi fácil que a xente asociase a palabra "médico" cunha muller pero pronto foi gañando clientes e prestixio.

OLIMPIA VALENCIA E A MULLER DO SEU TEMPO

Nunha entrevista concedida a Johan Carballeira a principios de 1930, Olimpia Valencia fala sobre temas relacionados coa muller. O seu ideal de muller é "Que sexa un verso humano. Sabia e sutil, como un bo verso. Sinxela e sensible".

Vía no estudo e o traballo a "única fonte de redención" para o xénero feminino.

Porque xa é unha nebulosa absurda que non leva aquilo de que, o matrimonio, ha de ser a carreira das raparigas. "As mulleres podemos así namorarnos por algo máis que casarnos: por Amor, con maiúscula".

Naquela época, algúns se referían ás mulleres que destacaban polas súas capacidades intelectuais utilizando a expresión "de cerebro masculino", algo inconcibible para a doutora.

Preguntada polo voto feminino, opina que as mulleres españolas nunca o pedirán como facían as sufragistas noutros países. Un ano máis tarde, a Segunda República instituye dereito o voto para as mulleres, que será revogado coa chegada de Franco ao poder. O seu entrevistador, Johan Carballeira (poeta, xornalista e político galeguista), sería asasinado polos falanxistas.

NO PUNTO DE MIRA

Ademais de Johan Carballeira, Olimpia era simpatizante doutros destacados intelectuais galeguistas, que a levaron a asinar, entre outras cousas, un chamamento a favor do Plebiscito para o Estatuto Galego. En 1937, Olimpia sufriu nas súas propias carnes a represión franquista, acusárona de pertencer ao Partido Galeguista; por iso encarcerárona durante catro días. Puido ser peor de non pagar un "donativo" que, xunto á súa boa conduta, permitiulle recuperar a súa liberdade. Este incidente fíxolle perder clientes na consulta, ao ser acusada de "roxa", e tamén a obrigou a centrarse no seu traballo e familia.

Na década dos 40, consegue ingresar na Seguridade Social e segue traballando incesantemente, mesmo tras a súa xubilación, ata os 82 anos. Seis anos despois, en 1987, falecía en Vigo.

Hoxe en día é algo natural ver a mulleres en todo tipo de traballos, pero isto é grazas a pioneiras como Olimpia Valencia, que abriron o difícil camiño da igualdade entre homes e mulleres.

O texto orixinal en castelán foi publicado por Alexander de los Ríos en Vía Lethes.