Arredor dun libro

Arredor dun libro

39No meu anterior artigo, quedei de dicir que libro merquei naquela libraría da que saín abraiado de tanta xente que había. Hai libros para todos os gustos porque cadaquén ten os seus. Hai libros que te chaman dende o seu título cunha voz engaiolante. Hai libros que che falan nada máis abrir as súas páxinas e non deixan de facelo ata que rematas a súa lectura. E hai libros que te atrapan con forza, libros deses que se prenden a ti ou ti a eles, ata formar parte do noso ser. Hai moitas clases de libros, mais os mellores talvez sexan eses que son quen de nos facer escarvar nos buracos da memoria, eses buracos algún día cheos de vivencias que o paso do tempo foi esmorecendo paseniño, nun lento e calaceiro devalar. Ata que as palabras escritas neses libros obran o milagre de falarnos, e así mudar ese mundo que iamos esquecendo traéndoo de novo á luz da memoria. Nada máis somos que memoria. E velaí que na miña sempre andou o Espolón, ese lugar mítico da Praza Maior da nosa vila, sé de filósofos do cotián, apoloxetas do imposible, nenos de soños estraños, recanto de tolos non tan tolos e bolsas de pipas. Si, lugar emblemático para todos e para aqueles músicos da vila que se xuntaron a tocar e se chamaron Vamos a comer pipas al Espolón. Espolón, nome saído da sabedoría da xente, talvez porque os limiaos somos así, porque adoitamos poñerlle nomes as cousas que encherían un dicionario de palabras inexistentes. De neno, abraiáme coa imaxinación e a sabedoría das xentes da miña vila nesa arte tan estraña que é a de alcumar. E agora, xa cun bo feixe de anos máis, ségueme abraiando. Neste libro están moitos e moi bos exemplos do que digo. E os que faltan. Alcumes e nomeadas quizais cun punto de tolería, cunha pinga de cariño e moita imaxinación. E tamén nomes normais, como o de Gabriela, símbolo, imaxe, resumo do amor adolescente, ese amor as máis das veces curto, outras fugaz, e moitas a distancia… si, mais sempre eterno na memoria. E o resto dos nomes desas persoas convertidas en personaxes de novela. Nomes que non vou citar, para que a súa evocación ó ler as páxinas do libro sexa coma unha nova descoberta. Persoas que xa non están, vidas que nalgún caso darían por si soas para unha novela. Vidas que pairaban os domingos na praza, a carón do Espolón, agardando talvez, que, como eu lembro, o Chencho se parase a saudalas no seu tránsito da igrexa á reitoral.

Páxinas nas que están os toliños e os personaxes raros, distintos. Eses que hai en todas as vilas e que todas as xentes aprezan. Mais entre as liñas desta novela non están só eses toliños marabillosos e entrañables. Están tamén os soños, as trasnadas, a realidade. Algúns gardan forma de amores adolescentes. Outros collen forma de escritor aprezado e valorado, quizais tamén cun certo punto de tolería necesario para imaxinar historias.

Nada nos impide soñar. Mais eu non sei a diferenza entre os soños dos tolos e os soños dos normais. Escoiteille dicir a alguén que os tolos son quen de dicir as verdades que ninguén quere dicir. Poida que sexa certo. E venme á cabeza un toliño de Moaña, a vila onde paso o verán, que anda en bicicleta, cunha viseira de cores chamativa e a melena ó vento, as canivetas fracas en exceso, e que en tanto pedalea di cousas disparatadas, fóra de lugar, ferintes algunhas, irracionais outras. Cada vez que o vexo penso que vai bébedo, mais non, pois a súa bicicleta leva a trazada dereita e non abanea. Dende ela, xesticula coa súa man coma un garda de tráfico que dirixise o aire. Ese aire que talvez un vento lle meteu na cabeza e lle varreu o sentido. Porque ás veces o vento fire, manca. A ferida do vento. Ese é o libro que merquei naquela libraría. Unha novela da memoria. Unha lembranza de toliños e tolitates, de habitantes dunha terra na que ser tolo nunca foi delito, que soñaban espertos e que, sen eles sabelo, nos permiten a nós seguir soñando.

Rafael Laso Lorenzo