"A Torre de Pena non é unha torre, é un castelo".(Xosé I. Vilaseca)
Xose I. Vilaseco (arqueologo que dirixe os traballos) declarou a Álvaro Rodríguez da Cadena Ser A rampla habitual de acceso á torre xa non está”, O acceso que había ata agora “era un recheo posterior, eliminado para que se vexa a muralla, e agora haberá que fixar un novo punto de acceso. Por fortuna, apareceron varias portas, que nos podern facilitar ou trazado de novos puntos de comezo”. A maiores, deberanse instalar elementos de protección; e os sinais e cartelería correspondente.
Xose Ignacio Vilaseco, integrante do equipo arqueolóxico, contaba nos micrófonos de Hoy por Hoy A Limia que se trata da terceira intervención no monumento. Despois das levadas a cabo no 2016 e 17.
NON SE TRATA DUNHA TORRE, SE NON DUN CASTELO
Nesas intervencións arqueolóxicas atopamos unha serie de elementos, que nos levaron a considerar que non se trata dunha torre, senón dun castelo. De feito, na documentación se denomina o Castelo da Portela da Pena” explica Vilaseco. “O que estamos facendo agora é unha intervención máis ampla para sacar á vista parte destas estructuras, e que o visitante poida aprecialas”.
Na entrevista da Cadena Ser, Vilaseco contiúa falando dos novos achados que se levan encontrado nos dous primeiros meses que levan traballando.
Así continúa dicindo que estamos a atopar un edificio moi complexo, cunha catalogación distinta á prevista. O primeiro que sacaron á luz foi a muralla exterior, de case catro metros de altura, e que se atopaba cuberta de maleza. Entre esta e a torre, zona fundamental de intervención, atopáronse tres plataformas de edificación, algunha das cales conservan muros de dous metros de alto, e mesmo unha porta que permanecía oculta.
“Esa porta nos levou ata unha sala” sigue relatando o arqueólogo “pero a metade desta sala caeu ladeira abaixo fai moito tempo”. Otras dos salas en mejor estado han revelado pavimentos, y un refuerzo interior que podría ser también una segunda muralla. La distinción vendrá según avancen las investigaciones.
“O que non esperabamaos é que tivera tanta entidade” reconoce Jose Ignacio Vilaseco. “Críamos nun primeiro momento que os muros serían de época medieval. Agora non o temos tan claro”. La idea inicial es que tuvieran entre 40 y 50 cm, y que apareciese sólo cimentación. La altura de dos metros en algún punto ha sorprendido al equipo.
NOVOS ACCESOS E NOVAS COUSAS QUE VER
Membros da corporación acompañando ao delegado da Xunta na visita ás escavacións
Nas próximas semanas, tocará o traballo de consolidación e acondicionamento das estruturas sacadas á luz, para que poidan permanecer ao aire libre. A empresa adxudicataria deberá presentar para iso o correspondente proxecto, onde seguramente haxa que repoñer parte da estrutura; e un segundo proxecto no que expoñan un novo roteiro de visita. “A rampla habitual de acceso á torre xa non está” conta Vilaseco, “era un recheo posterior, eliminado para que se vexa a muralla, e agora haberá que fixar un novo punto de acceso. Por fortuna, apareceron varias portas, que nos podern facilitar ou trazado de novos puntos de comezo”. A maiores, deberanse instalar elementos de protección; e os sinais e cartelería correspondente.
Precisamente por todos estes achados, o concello de Xinzo, xa solicitou da Xunta de Galicia que siga destinando presupostos para continuar cos traballos comezados, para que de unha vez por todas a Torre de Pena sexa o un motor turístico de primeiro nivel, non solo para Xinzo, se non para toda a comarca.