Ourense ten case 300 centenarios , o 70% no medio rural, e moitos na Limia
Cafe con..Pablo García Vivancos (Parte 1)
Un ferolán ne nacemento e un limiao de residencia, deportista, filántropo e experto en lonxevidade
Por fin logramos tomar un café cun personaxe dos que “viven” en Xinzo, o de vivir e real, pero atopalo é complicado, por iso tardamos moito tempo en cadrar a súa axenda. Para definilo tamén votaríamos moito tempo, posto que solo en titulacións, e en actividades que realiza, moitas máis, destacando como presidente fundador da asociación OURENSIVIDADE e como “filántropo” do deporte da Limia, e como non pola súa primeira actividade, pola que vive en Xinzo, a de farmacéutico.
Todos na Limia, Ourense e Galicia coñecen a Pablo Vivancos, esquecémonos do seu primeiro apelido García, pero o que menos coñecen é que Pablo naceu en Ferrol e foi veciño de Ferrol ata os 18 que se trasladou a Santiago para estudar. Alí apareceu un limiao de pro Ricardo de la Fuente, “culpable” de que Pablo viñera a parar a Xinzo, primeiro traéndoo moitos anos ao Entroido. Metendoo nun equipo de fútbol sala no que a maioría eran limiaos e por último presentándolle na universidade á que despois foi a súa muller, outra limiá de pro. Seguen sendo amigos e colaborando en moitos proxectos, polo que parece que non llo reprocha.
Farmacia, óptica para logo facer ortopedia, audiología y nutrición
A súa primeira especialidade foi a de farmacia, pero unha vez que a farmacia que rexenta en Xinzo, tiña as especialidades de ortopedia e audiloxía, obrigouno a pórse outra vez a estudar e rematar coa de nutrición, especialidade que lle ocupa moito tempo dende a creación de OURENSIVIDADE. Precisamente dous días antes deste “café” puidémolo ver, entre outros, en dous programas dunha canle de TV nacional en “prime time”.
Mecenas do deporte.
Efectivamente, el deporte siempre me gustó y, la verdad, si me dicen que ayude, pues intento ayudar en la medida de lo posible.
Y me gusta la gente que, además, fomenta el deporte porque es, para mí, un filtro muy bueno para la juventud, para que tengan realmente una disciplina, una buena bioquímica y que no estén “curioseando” en otras cosas. Realmente aquí los clubes estan haciendo una muy buena labor, tanto en el baloncesto, fútbol, atletismo, destacando tambien el apoyo del concello y creo que hay que fomentarlo.
El baloncesto aquí va a más, la verdad es que el trabajo que hace Luis Miguel es extraordinario, el Antela también está haciendo un trabajo igual que en las categorías inferiores. El mismo ayuntamiento también está haciendo un buen trabajo, pero el atletismo también, se hacen pruebas aquí de crossfit, es decir, aquí, gimnasia.Hay mucha devoción también por el deporte y creo que hay que fomentarlo. Y hablando de deporte, yo tengo la teoría de que todos los buenos deportistas son buenos estudiantes, o por lo menos la mayoría.
Los buenos deportistas, suelen ser buenos estudiantes
Con el deporte, se aprende una disciplina, una metodología, en fin, la cabeza, para mí, está más despejada, más avispada y no está entretenida en cosas que no son de valía, sino que te centras en lo que luego vas a hacer, en la capacidad más de concentración. Y sí, suelen ser buenos estudiantes los deportistas, sí.
Aquí temos que cambiar de rumbo un pouco e interesámonos no nacemento de OURENSIVIDADE.
Es una asociación en la que albergan médicos, enfermeros, farmacéuticos, nutricionistas, también gente del mundo empresarial y alguna asociación que lleva mucho tiempo fomentando lo que es la salud y la prevención, en la provincia de Ourense. Y hemos coincidido muchas veces juntos, es decir, ahí está Ricardo de la Fuente, está Roberto, está el médico del Museo del Médico Rural de Maceda, que está el de Escola Rural de Saúde Lola Rico, también la Asociación Áurea de Células Diabéticas.
Yo decido crear Ourensividad, siempre con el apoyo de la gente y sin una presidencia permanente, es decir, que sea rotativa, porque creo que se debe de trabajar todos un poco, porque nadie tiene dedicación exclusiva, y todos, además, coincidimos, eso lo decido yo, pero coincidimos un poco en que había que fomentar las DOPs y las ECPs de aquí, es decir, nace un poco en torno a la dieta atlántica.
Galicia ten o 20% de produción alimentaria de hortas de consumo.
Yo soy experto en la dieta atlántica, hice un trabajo reciente en que se publicó en Nutrients, una revista, primer cuartel internacional de nutrición, y habla de la dieta atlántica y sus propiedades saludables. Y entonces llevo tiempo analizando, estudiando la dieta atlántica, y dije, ¿por qué no ponemos en valor nuestro patrimonio saludable, que es la alimentación? Y a través de la alimentación, pues vimos que la comida es de huertas de autoconsumo. Galicia es la primera comunidad en España, tiene el 20% de esa producción, o sea, que Andalucía, por ejemplo, tiene el 10%, y dentro de Galicia, Ourense.
Ourense solamente, tiene un 10% de huertas de autoconsumo vacías, el resto se están usando. Ahora mismo tiene 5.000 hectáreas, hortícolas, o sea que realmente es muy importante. En base a eso, empezamos a fijarnos también en la longevidad. Yo, como voy a dar tantas charlas por los pueblos, iba viendo gente mayor, ya en Coruña empecé a dar charlas, en su momento, con un compañero médico y teníamos un proyecto que se llamaba Vida para Vivirla.
Y estuvimos tres años dando conferencias y haciendo shows y eventos en diferentes ciudades de Galicia. Y ya allí, en Coruña, había empezado un poco a poner en valor la alimentación y la longevidad en Galicia.
Relacionar la alimentación con la longevidad. UN É O QUE COME
Al prinecipio me pareció el mayor determinante de longevidad que podemos tener. Es decir, uno es lo que come, realmente, con las evidencias científicas en la mano. Al final ves que un 23% de la longevidad se debe a la nutrición, porque hay un 70% de epigenética y ese 70% es tres tercio, entonces, al final, tiene un valor bastante importante. Después empezamos a ver el número de centenarios que había aquí, y, al principio, fue por datos estadísticos, que son estimados, pero ya luego fuimos viendo por centros de salud.
Y, claro, los datos son llamativos y posiciona a Ourense dentro de lo que es el panorama internacional. Por lo tanto, claro, había que darle altavoz, no se puede tener esos datos y no decir que… Están ahí, que estamos a la altura de Okinawa, de Icania, de Cerdeña, de Nicoya, de la Martinica, es decir, aquí tenemos unos 90 centenarios cada 100.000 habitantes. Tenemos casi 300 centenarios, son 288… Sí, Ourense.
Case 300 centenarios en Ourense, o 70% no medio rural, e moitos na Limia
Sí, en la provincia hay 288, con lo cual, es un dato muy significativo. Nosotros ahora estamos haciendo un estudio. Ese fue el siguiente paso, pues vamos a analizar si hay centenarios, si es solo la alimentación o puede haber más determinantes de longevidad aquí en Ourense que haya que ponerles altavoz, como lo estamos haciendo también por el agua, por el termalismo, lo estamos haciendo por las costumbres, por el estilo de vida que hay, ese dos tercios de medio rural, un tercio urbano, qué conlleva eso, qué tipo de vida se hace, qué comparación hay con las demás zonas azules del mundo.
QUE COUSAS TEÑEN EN COMÚN OS CENTRNARIOS DE TODOS ESES LUGARES DO MUNDO?
El primero es que por la mañana todos trabajan en su jardín, o huerta, o trasumante, incluso, con el ganado, y luego por la tarde descansan y muchos hacen talleres, talleres que hacen asociaciones o que hace la administración, y entonces se reúnen para hacer ese tipo de talleres cognitivos, o talleres funcionales, o actividad física también, como pueden ser rutas de senderismo. O sea que es muy parecido ese tipo de vida.
El tener una motivación por la mañana en hacer algo, le llaman los japoneses el ikigai, que es la motivación para hacer, tú te levantas y ¿qué haces?. Cuando se te acaba esa ilusión, es cuando empiezan a venir los problemas, es decir, tú te levantas y tienes que tener un plan de acción, levantarte por levantarte y luego ir enfrente a ver pasar la gente, pues bueno, eso es uno de los días, pero es gente activa en general que no se jubilan del todo, es decir, yo aquí en Orense tengo pacientes y gente que he entrevistado hasta hace uno o dos años, y aún ahora, van a la huerta, pues es que hacen menos, pero hasta hace dos o tres años estaban activos, cosechaban y recogían los frutos y se hacían sus caminatas y estaban activos, no paraban en casa.
A SOIDADE MATA MÁIS QUE A OBESIDADE.
Son personalidades también muy ordenadas, muy metódicas, los cinco rasgos de la personalidad longeva pues es la amabilidad, eso es importante también, luego la curiosidad, tener curiosidad por las cosas, pues hoy hago una cosa, el día de mañana hago otra, o por esto, por aquello, luego también la extroversión, ser sociable, es tremendamente importante, la sociabilidad, la soledad mata más que la obesidad, la obesidad mórbida te quita diez años de vida y la soledad te quita quince, o sea, te quita mucho más, la soledad, de no ser proactivo ni que haya trasiego de información con nadie, aunque estés acompañado.
Fin Primeira parte