Deste Nadal e doutros.

Entrou decembro pola porta da casa e meteuse ata a cociña. Así, sen querer, pero querendo. Paseniño, moveuse silandeiro polos corredores de finais do mes de Santos e apareceu aquí, coas súas temperaturas baixas como adoita ser. Sacudiu as chuvias para lonxe nos primeiros días e deixounos un día seis frío, mais sen auga, para que puidésemos celebrar esa Constitución que chega ó seu corenta e cinco aniversario, coa que todos se enchen a boca dicindo cumprila ou facéndoa cumprir, mais que na hora da realidade eu teño as miñas dúbidas de que iso sexa unha certeza. A algúns pode perdoárselle todo e a outros nin a mínima. Deste recuncho do mapa, por exemplo, poucas veces se lembran. Ando un pouco amolado estes días porque logo de desfrutar co filme Oito apelidos vascos e coa súa derivada Oito apelidos cataláns, agardaba facelo tamén ríndome de min mesmo cunha Oito apelidos galegos, máis que nada por ver se esa Galeusca funciona ou vale de algo. Seica de moito non, pois aparece outro filme que non é o desa triloxía de nacionalidades históricas. Porén, para compensar grandemente, aí están eses marabillosos creativos de Gadis (habería que inventar un Nobel de publicidade ou marketing e darllo a eles) co seu novo Vivamos como galegos! Velaí algo que a intelixencia artificial nunca poderá suplir: os sentimentos. E os nosos sentimentos son así, somos de mandil, somos riquiños e somos retranca. E os limiaos, a máis diso, somos entroido, que non é só entroido, é un sentimento. Orgullosos do noso, das nosas festas, das nosas cousas, do noso Nadal. Quero dende aquí reivindicar esoutros Nadal humildes, que non saen no telexornal a nivel nacional. Eses que non teñen millóns de luces como Vigo ou Málaga, ou a árbore máis alta ou estrelas xigantes caídas do ceo e pousadas no medio e medio dunha rúa atascando o tráfico. Isto non é unha crítica a esas celebracións, non. Só que hai outros Nadal pequenos, pero fermosos. Como a árbore da praza Maior da miña vila, que acabo de recibir nunha fotografía: vermella, con estrelas brancas e unha cinta arredor dende a base ó cumio. Fermosa, como aquel piñeiro enorme que se poñía cando eu era rapaz no medio da praza adobiado con caixas grandes forradas de papel de cores e que todos os rapaces contemplabamos abraiados soñando que tivesen dentro algún agasallo para nós. Como ese portal do apalpador en Baronzás ou os bonecos de neve e mouchos feitos en madeira e cos que meu fillo e mais eu non resistimos a tentación de nos facer unhas fotografías. Outros Nadal, moitos. Como os dos bancos de alimentos, cos seus voluntarios e os seus usuarios. Outro Nadal, como o dese home que, indiferente no medio de tanto rebumbio, acubillábase baixo unha manta sobre un leito de cartóns e xornais no portal dun céntrico edificio en Vigo. Os turistas, a xente, contemplaban abraiados o lucerío; namentres, el, alleo a ese Nadal, durmía escapando do frío. Hai outros Nadal, mais están dentro do noso, do de todos. Neses sitios polos que decote pasamos sen velos, lugares nos que esa luz dos adobíos de milleiros de led non entra.

Rafael Laso Lorenzo